Gebed tot Saint Brigid
Lieve Saint Brigid
Je bent een vrouw naar mijn hart
Een vrouw die Vrede zendt
en Harmonie brengt in ieder conflict
Een vrouw die iedereen kent
Lieve Saint Brigid
Je bent een Passievolle vrouw die
onze diepste Angsten & Emoties
met de Mantel der liefde omhult
Je ziet onze tranen, vangt ze op
Je troost en schenkt ons Hoop
Je geeft ons steun door raad en daad
wat ons Hart opent en LeMUria erin ontwaakt
Lieve Saint Brigid
Als wij dan gehuld in jouw
Kosmische Sterren Mantel
De Harp en andere levensinstrumenten leren bespelen
Zullen de BovenTonen Klokken
van Vreugde, Vrijheid & Geluk
weer Universeel aan het Firmament weerklinken
Dan zal jouw Zielenlied, lieve Saint Brigid
weer Omhoog mogen Klinken
uit de Moeder LeMUria Tempels
Om zo ingenestelde oude OnderTonen
voor eeuwig uit het Aarde Bewustzijn
los te laten komen
Lieve Saint Brigid
Jouw Zielenlied zal Moeder Aarde Om-Tunen
tot een levendige OM-Symfonie
Waarmee een nieuw Glorieus Tijdperk zal opleven
tot een LeMUriaans EenheidsParadijs
vol
VREDE & HARMONIE
voor iedereen op Aard
Eerst een stukje historie vooraf van Ierland – Éire (Iers)
Rond 6000 v. Chr. scheidde Ierland zich af van het Europese vasteland. Hierdoor hebben ze een eigen cultuur opgebouwd en levend gehouden. Wie kent niet de verhalen over de Kelten en de oude Druïden. De helende genezende Krachten van de vele Natuurwezens.
Ook hebben zich in Ierland, door het zijn van een eiland, minder soorten bloemen en dieren ontwikkeld. Behalve de berghagedis leven er bijvoorbeeld geen reptielensoorten. Volgens oude legendes zijn hier geen slangen, draken en monsters meer gezien sinds de Heilige Patroon van Ierland, St Patrick, deze volgens een legende, van het eiland verdreef!
In een eerder artikel heb ik uitgebreid de ‘Moedergodin TARA & the Hill of TARA in Ierland’ beschreven. Dit keer werd mijn aandacht getrokken door de heilige Ierse Moeder & Gouden RegenboogVlam van Brigid.
De eerste vrouw ter wereld die als Bisschop ingewijd werd was onze Brigid uit Kildare, een klein plaatsje in Ierland. Hierdoor is ze ook de Patronesse van Ierland, maar ook op het Europese vasteland en in Nederland komen we haar tegen. In de jaren zestig besloot echter het Vaticaan dat er onvoldoende bewijzen waren voor haar heiligheid. Ze konden nauwelijks historische gronden ontdekken, waardoor ze twijfelden of onze Brigid wel echt had bestaan. Brigid werd hierdoor ontheiligd. Gelukkig zijn de Ieren nog steeds trouwe volgelingen van haar. Ook ik, dus als eerbetoon wijd ik daarom graag dit artikel aan de goddelijke gouden vuurgodin, St Brigid, om haar een nieuw leven in te blazen. Voor mij is ze nog altijd springlevend en werkt ze als één LeMUriaanse Gouden RegenboogVlam vanuit haar Tempel, door mij heen tijdens het geven van mijn LeMUriaanse (Afstands)Healingen t.b.v. al het Leven. Zij is beschermheilige van vogels, o.a. van ganzen en eenden, maar ook van het vee: paarden en runderen.
Haar heilig Vuur om je heen oproepen, bied je totale bescherming! Lees verder om haar beter te leren kennen én nodig haar hierbij vriendelijk uit!
Hoewel Brigid als heilige minder bekendheid heeft dan Sint Patrick – waar zelfs het groene bier naar vernoemd is – zijn de verhalen rondom Brigid minstens zo interessant. Wie kent niet de Brigitta poppen of Kruizen van gevlochten riet die gemaakt en gebruikt worden tijdens de Imbolc feesten en ceremonies. Zo zijn er ook mooie Keltische gezangen of Hymnes! Hiervan plaats ik er één:
Feestdag van St Brigid is 1 februari.
Sommige legendes zeggen dat 1 februari haar sterfdag was, maar 1 februari is ook de dag van de Keltische godin Bríg of Brigantia, de Godin van vruchtbaarheid, geneeskunde en kunstnijverheid en valt tegelijk met de viering van het Keltische lentefeest Imbolc. Of was dit dezelfde MoederGodin?
Wat is er zoal bekend over de Hathor godin St. Brigid, want zij was één van de ingewijden die als oude ziel, de LeMUria School van ‘Oneness & Holiness’ in haar Hart meedroeg!
St. Brigid is geboren in Faughart, County Louth in Ierland in het jaar 453 en na een liefdevol leven in dienstbaarheid van haar medemens gestorven in Kildare (Ierland) op 1-2- 523. Anderen spreken ook over het jaar 525 dat ze stierf in gebed.
Over data en haar leven zijn meerdere Legendes in omloop. Hieronder heb ik er 3 opgeschreven:
De 1e legende vertelt ons, dat zij dagelijks in haar gebed gevraagd zou hebben, dat zij zó lelijk mocht worden, dat geen enkele man nog iets in haar zou zien. Dat gebeurde. Eenmaal in het klooster keerde echter haar vroegere schoonheid weer terug. Zo diende zij zich op veertienjarige leeftijd aan bij de plaatselijke bisschop met het verzoek om voortaan als een kluizenares een leven vol gebed en versterving te mogen leiden. Tezamen met zeven andere vrouwen die hetzelfde verlangen hadden, ontving zij uit handen van twee bisschoppen een witte wollen mantel.
Eeuwenlang zijn deze gewaden het herkenningsteken gebleven van de Ierse kloosterzusters. Brigid bouwde haar klooster op een terrein dat haar door een vriend van de koning van Leinster was geschonken. Het was van oudsher een heilige plaats geweest, gemarkeerd door een majestueuze eik.
De plek heette dan ook ‘Kil-Dara’ (kill = cel, klooster; dara = eik). Latere legendes weten zelfs te vermelden dat Brigid aanvankelijk haar verblijfplaats had in een holte onder die eik.
Heilige Boom bij de Saint Brigids Well in Kildare
In tegenstelling tot vele anderen kloosterlingen, beperkte Brigid haar activiteiten niet tot het klooster alleen. Zij begaf zich onder de mensen, en was een levend teken van het ware geloof en evangelie. Zo kwamen er eens twee melaatsen op haar af met het verzoek om door haar genezen te worden. Zij vulde een tobbe met water, sprak er de zegen over uit en gaf hen de opdracht, elkaar in de tobbe te wassen. De melaatse die het eerste aan de beurt was, kwam geheel genezen en rein uit het badwater te voorschijn. Nadat hij schone kleren had gekregen, had hij geen zin meer om zijn voormalige lotgenoot te helpen. Daarop waste Brigid nu zelf de 2e melaatse, terwijl de 1e genezen melaatse toekeek. Terwijl de 2e genas nam de 1e de melaatsheid weer in zijn huid op!
St Brigid hield zich bezig met:
- De wonderlijke genezingen en liefdevolle verzorging van zieken en zwakken. Zo ontving een stom meisje haar stem weer terug
- Het uitdelen van aalmoezen
- Het ondersteunen van behoeftigen
- Het bevrijden van gevangenen. Hierover vertelt de volgende legende.
Toen Brigid als jong meisje onder haar eik in een cel woonde, leefde er in Ierland een koning, die als huisdier een tamme wolf had. Daar was hij bijzonder aan gehecht. Wilde wolven daarentegen waren gehaat in die tijd. De koning had zelfs beloningen uitgeloofd voor ieder die er één schoot en hem kwam afleveren op het paleis. Maar toen de lievelingswolf van de koning eens over de muur van de paleistuin sprong, uit speelsheid, en door de omgeving dwaalde, werd deze prompt doodgeschoten door een jager. Deze bracht zijn buit naar de koning in de veronderstelling een forse beloning te ontvangen. Hij werd echter door een woedende en verdrietige koning in de gevangenis geworpen. Brigid kende de jager. Zij hoorde van zijn lot, spande haar wagen in en snelde naar het paleis om genade voor hem te smeken. Onderweg sprong er ineens een sneeuwwitte wolf in haar wagen, die zich nog nooit door een mensenhand had laten aanraken, maar zich nu aan haar voeten neerlegde als een trouw huisdier. Op het paleis bood zij de koning de prachtige witte wolf aan, waarbij het beest met zich liet sollen en spelen om maar te laten zien, hoe lief het was, terwijl Brigid sprak tegen de koning: “U krijgt een mooie witte wolf terug als ik de door u gevangen jager meekrijg”. Thuisgekomen nam Brigid afscheid van de jager met de boodschap: “Meneer de Jager, het is beter twee wilde dieren te ontvluchten, dan er één te doden. De volgende keer stel ik voor uw ‘dodelijk wapen’ aan de wilgen te hangen, zodat de dieren zien dat U een rechtschapen mens bent!”
De heilige St Brigid stond niet alleen aan het hoofd van haar medezusters, maar gaf ook leiding aan een mannenklooster enige kilometers verderop. In de Keltische cultuur was er namelijk geen onderscheid in waardering tussen mannen en vrouwen. Lange tijd hebben er dan ook zogeheten dubbelkloosters bestaan, die zowel door een man als door een vrouw werden geleid. Onder de monniken waren allerlei handwerklieden die buitenshuis hun vak uitoefenden, terwijl de vrouwen het ambachtelijk werk binnen voor hun rekening namen. Zo voorzagen de kloosters in hun eigen onderhoud en behoefte.
- Brigid was als de eerste vrouwelijke Priesteres en Bisschop, waarna ze als missionaris door Europa trok om ware Liefde en Naastenliefde voor mens en dier te prediken.
- Zij is daarom ook de beschermheilige van vogels, zoals ganzen en eenden, maar ook het vee, waaronder ‘paarden en koeien’.
Brigid is op 1 februari 523 gestorven. Ze werd in een kostbare kist, afgezet met juwelen, begraven in de kloosterkerk. Sommigen beweren dat haar stoffelijk overschot tijdens de invallen van de Noormannen in 835 is overgebracht naar Downpatrick en daar naast de grote apostel van Ierland, Sint Patrick & St. Columcille te rusten is gelegd.
Gezamenlijk graf van St. Patrick, St. Brigid & St Columcille in
Down Cathedral, Downpatrick
Verering & Cultuur
Allerlei verhalen gaan er over de Keltische oergodin Brigantia of Brighde de ronde, die ook in Brigid’s beschreven leven naar voren komen. Daarom wordt zij ‘de wonderdoenster’ genoemd (thaumaturga), omdat er vele wonderen aan haar worden toegeschreven, Zo wordt er verteld:
- Dat zij reeds aanwezig was bij de geboorte van Christus in de stal van Bethlehem.
- Dat elke boom die zij aanraakte op hetzelfde moment begon te bloeien.
Plaatsen waar de heilige St Brigid in Nederland is terug te vinden
In 1087 schonk prinses Gunelda, een zus van de Angelsaksische koning Harold, een kostbare relikwie van Brigid aan de Vlaamse stad Brugge, als dankbetuiging voor het feit dat zij had moeten vluchten en een veilig onderkomen had gevonden in die stad. In 1283 kwam de schedel van Brigid in de Portugese plaats Belém (Lissabon) terecht. Op weg naar het Heilige Land lieten drie ridders het kostbare relikwie daar achter.
Ook in de Sint-Brigida kapel in het Limburgse Noorbeek zegt men een stukje van haar schedel te hebben. In Noorbeek wordt er jaarlijks een Brigida-bedevaart gehouden, evenals in Middelaar naast Mook in Noord-Limburg.
Ook staat zij afgebeeld in het stadswapen van Ginneken en Bavel, maar ook van de Nederlandse plaats Ommen, waar ook een aan Brigid gewijde kerk staat op het Plein van de Vrede.
Patronaten
Zij is patrones van Ierland en van Kildare; in Duitsland van de stad Essen; in Bretagne, Frankrijk van Loperhet (= Loc-Perhet = Bridgetsplaats: dep. Finistère) en Sainte-Brigitte (dep. Morbihan). Daarnaast van buitenechtelijke kinderen, kraamvrouwen, pasgeboren baby’s, vroedvrouwen en zieke kinderen; van helers en kwakzalvers; van dichters en geleerden; van landbouwers, melkboeren en melkmeisjes; van smeden en van vluchtelingen.
Zij is beschermheilige van gevogelte, in het bijzonder ganzen en eenden, paarden en koeien.
Haar voorspraak wordt ingeroepen tegen oogkwalen, ongeluk en pech, vervolging en tegen ziekten onder het vee. Ze wordt afgebeeld als abdis (met staf), vaak met een koe, soms met een paard aan haar voeten of met ganzen en eenden, want die zouden haar in haar eenzaamheid gezelschap hebben gehouden; of met een vurige vlam boven haar hoofd; of naast een schuur, omdat deze zich eens op haar gebed met oogst zou hebben gevuld; soms met een brandende kaars, waarvan was afdruppelt op haar arm.
Een St Brigid Kruis gevlochten op 1 febr
Brigids cross of Brigits cross (Iers: Cros Bríde, Crosóg Bríde or Bogha Bríde) is een klein kruis, dat meestal uit riet wordt geweven. Meestal bestaat het uit 4 armen, met een geweven vierkant in het midden. Historisch gezien bestaan er ook kruizen met 3 armen. Dit kruis zou van origine al voor de jaartelling ontstaan zijn, en in verband staan met het Zonnekruis. Op st Brigid’s feestdag – 1 februari- werden in Ierland dit soort kruizen gemaakt. Vroeger viel op deze dag ook de feestdag Imbolc, dat het begin van het voorjaar markeert.
Veel rituelen werden uitgevoerd tijdens het maken van de kruizen. Traditioneel werden ze boven deuropeningen en ramen gehangen, om het huis te beschermen tegen het kwaad. Bron: Wikipedia
2e legende vertelt ons dat Brigid rond het jaar 452 geboren als dochter van een Keltisch stamhoofd en een slavin die zich tot het christendom heeft bekeerd. Het verhaal gaat dat Brigid als klein kind wordt gevoed met de melk van een zeldzame witte koe met roodbruine oren. In haar verdere leven zou de koe met Brigid rondtrekken om haar van zuivel te voorzien.
In eerste instantie lijkt zo’n koe onbelangrijk. Maar dat lag in de Keltische maatschappij anders, want daar bepaalde de omvang van de veestapel het aanzien van een familie gemeenschap. Het bezit van een bijzondere koe of stier stond voor status. Met andere woorden: Brigid was een belangrijke dame met status!
Als jong meisje krijgt ze de zorg opgedragen voor haar vaders veestapel. Een taak waarbij ze de handen uit de mouwen moest steken. Wie koeien heeft, moet ook melken en karnen. Op zich ging dit Brigid wel goed af, maar ze had meer oog voor de minderbedeelden dus de beoogde winst van haar vader liep achteruit. Zo geeft ze haar moeders hele botervoorraad weg aan de armen – tot woede van haar familie – waarna de geslonken voorraad zich op overvloedige wijze weer vanzelf aanvult, aldus een Ierse legende!
St. Brigid wordt vaak met een Koe afgebeeld (ook in de Brigidkerk in de St Brigdistraat in Bavel, gemeente Breda), omdat ze beschermheilige is van het vee en de Hoorndieren.
Ze was de eerste vrouwelijke Bisschop
Hoewel Brigid opgroeit in de oude Keltische cultuur waar alleen maar aandacht nog was voor de natuurgoden en -godinnen, raakt ze al jong gefascineerd door het christendom dat St. Patrick in Ierland predikte. Ze kiest vervolgens voor een religieus leven in dienst van God.
Wanneer ze hiervoor de zegen vraagt aan bisschop Mel, gebeurt er iets opvallends:
In plaats van het gebruikelijke gebed, spreekt bisschop Mel per abuis het bisschoppelijke wijdingsgebed over haar uit, tot consternatie van de aanwezigen. Maar de bisschop weigert om de wijding – voorbehouden aan mannen – ongedaan te maken want, zo beredeneert hij, “God zelf heeft Brigid deze bijzondere eer geschonken.”
Met deze goddelijke Inwijding, vestigt Brigid zich met een handvol zusters in Cill Dara – wat in het Iers ‘kluis van de eik’ of ‘eiken kerk’ betekent – het huidige Kildare. Daar groeit haar kleine gebedshuis in de loop van de eeuwen uit tot een invloedrijke kathedraal stad met een dubbelklooster voor mannen en vrouwen. Kunstnijverheid, ziekenzorg en onderwijs bloeien binnen de kloostermuren. In het scriptorium wordt het prachtige Book of Kildare geïllumineerd dat qua schoonheid het Book of Kells moet hebben geëvenaard, maar dat tijdens de Reformatie voorgoed verdwijnt.
Book of Kildare
De 3e legende is een totaal andere legende over St Brigids inwijding. Deze legende heeft het altijd bijzonder goed gedaan bij de boerenbevolking van Ierland. Het vertelt dat Brigid de vroedvrouw van Maria was. Zij was volgens geschriften de waardin van de herberg van Bethlehem.
Toen er grote voedselschaarste was, verbood de waard haar om de gasten eten of drinken te geven terwijl hij weg was. Brigitta negeerde het verbod van de waard en gaf brood en water aan twee hongerige reizigers, een man en een vrouw die later Jozef & Moeder Maria bleken te zijn, want nadat de 2 weer vertrokken waren, merkte ze dat het brood en het water nog intact waren, hoewel ze had gezien dat beiden er flink van gegeten en gedronken hadden.
Toen ze dit bemerkte, besloot ze hen direct achterna te reizen om te zien wie dit waren, want alleen Heiligen kunnen wonderen verrichten en voedsel vermenigvuldigen. Ze trof hen aan in een stal in de buurt van Bethlehem, dicht in de buurt van Nazareth, waar ze de Maria nog net kon bijstaan tijdens de bevalling van de geboorte van haar zoon Jezus.
Daarom wordt Brigitta in oude Schotse teksten ‘Banchuideachaidh Moire’ genoemd, de vroedvrouw van Maria, of ‘Muime Chriosda’, de voedster van Christus. De meer ‘officiële’ kerkelijke versie luidde dat ze de dochter was van een Ierse Druïde, die de komst van het Christendom voorspelde en zich daarna liet bekeren door Saint-Patrick. Brigitta werd een non en klom op tot de functie van abdis van het klooster van Kildare in Ierland.
Gerestaureerde Vuurplaats van Brigid Klooster Kerk in Kildare
Brigid Kerk in Kildare
In en rondom deze kerk, bij haar bronnen en bij een vrouwen klooster net buiten het dorp, heb ik samen met Sandra Minnee haar Heilige Moeder LeMUria Vuur mogen laten ontbranden en via de waterbronnen het onderaardse waterwegen langs Uisneach en Tara Hill, door de Atlantische Oceaan en de Noodzee heen, op de Lemniscaat draak-drakinnen Cirkels aan te laten sluiten, op weg naar de Uluru Rock. Dit om het Heilige Vuur op 21 dec 2020 via de Uluru Rock (de Zonnevlecht van Moeder Aarde), haar Holy Moeder LeMUria Eenheid VuurGeest als een Goddelijke Drie EenheidsVlam en Holy Mother Cross Heart, definitief op Moeder Aarde terug te brengen. Tijdens de Pinksterdagen van 2021 zal ik een Vuur Ceremonie houden op het strand van Katwijk in Zuid-Holland, afgestemd op Katwijk aan de Maas waar een Mariagrot staat – gelegen tegenover mijn geboorteplaats Mook en het Antonius kerkje, waar ik als Moedergodin ‘LeMUria’ gedoopt werd op 28-11-1955. Meer hierover vermeld ik later op deze website.
In de Brigitta Tempel van Kildare werd een eeuwig vuur brandend gehouden door 19 maagdelijke priesteressen. Het getal 19 verwijst naar de cycli van zon en maan ten overstaan van de aarde. Elke 18,67 jaar bevinden beide zich opnieuw op dezelfde plaats in relatie met elkaar. Toen het christendom Ierland overspoelde werd de Tempel van Kildare een klooster en de priesteressen werden onder zachte dwang aangemaand nonnen te worden. Het heilige vuur van Kildare werd nog tot de twaalfde eeuw door de nonnen verzorgd, tot het gebruik door de kerk verboden werd omwille van haar heidense karakter. In de jaren zestig besloot het Vaticaan dat er onvoldoende bewijzen waren voor haar heiligheid en zelfs voor de historische gronden van haar bestaan. Brigitta werd ontheiligd. Ondanks dit leeft Brigitta nog steeds voort in de harten van veel christenen. In onze streken zijn er tot op vandaag verschillende Brgittakapellen die nog druk bezocht worden en waar de heidense gebruiken voortleven. In het Limburgse dorpje Noorbeek is er een Brigida-Bron, die bezocht wordt om oogkwalen en veeziekten te bestrijden.
Brigid’s Well in Kildare Ierland
Merkwaardig aan de bron is, de met een bol bekroonde stenen pijler, die verwijst naar de staf van Dionysos. De staf, die duidelijk een fallische symboliek had, was voorzien van een pijnappel. Diezelfde fallische staf wordt in sommige rituelen nog gebruikt.
Imbolc-gebruik zijn Brigittapoppen
Deze stropoppen werden op de avond van Imbolc in huis gebracht.
In Schotland riep de vrouw die de pop binnenbracht: “Thigeadh Bride steach, is a beatha Bride”(laat Bride binnenkomen, Bride is welkom)
De vrouwen in de woning antwoordden: “Tha leaba Bride deiseal”( het bed van Bride is klaargemaakt).
De pop werd in een bedje gelegd, samen met de staf van een berk, brem of wilg. De staf werd in de haard gelegd en de volgende ochtend controleerden de vrouwen of Brigitta haar sporen had nagelaten in de as, de zogenaamde lorg Bride, de voetsporen van Brigitta. Als dat het geval was, stond het gezin een voorspoedig jaar te wachten. Het maken van het bed van Brigitta, is nog steeds een vast onderdeel van Imbolc. Ook het maken van een Brigid kruis is iets wat je met Imbolc doet. Bron: www.thespiritofthegoddessis.nl/Jaarfeesten/Jaarfeest_Imbolc.htm
Gebedsdoeken gewijd aan St Brigid van Kildare – Moeder Maria
Veel katholieke vrouwen in Ierland gebruiken nog altijd een gebedsdoek, waarop zij hun innerlijke gebed aan St Brigid schrijven, om hen te bemoedigen en te steunen bij ziekte en zorgen van zowel mens als dier, omdat zij zij de beschermheilige en Patronesse van Ierland is als wonderdoener voor mens én dier. Deze doeken, vaak witte lappen zonder zoom, werden hiervoor gebruikt en ingewijd als ‘brad brìde’.
De inwijding vond jaarlijks plaats via een ritueel, door de gebedsdoeken van alle vrouwen uit hun eigen woongemeenschap, buiten in een Cirkel te leggen en er een Heilige Gebedsceremonie te doen. Dit deden ze in de nacht vóór 1 februari, waarop het feest van de Heilige Moeder des Vaderlands, hun St Brigid van Kildare werd gevierd. Iedereen raapte dan om de beurt, staande in de Heilige Cirkel, haar eigen gebedsdoek op, om het hardop op te dragen aan de heilige Moeder des Vaderlands. Zij vroegen Brigid – later werd dit Moeder Maria – om hun doeken te zegenen voor het komende jaar, waarna zij allen hun doeken opraapten en meenamen om thuis op een gewijde plek bewaren.
Maria van de Kelten
Als abdis heeft Brigid grote politieke invloed gehad en ze stond bekendheid om haar grote wijsheid, waarbij zowel bisschoppen als stamhoofden haar om raad vroegen. Daarbij blijft ze niet achter de geraniums zitten, maar trekt volgens haar hagiografen (schrijvers van een heiligenleven) onvermoeibaar door Ierland trekken om talloze nieuwe kloosters te stichten.
Brigids levensverhaal kreeg langzaam steeds meer overwicht, omdat Kildare samen met Armagh (de stad van Patrick) streed om de titel hét Aartsbisdom van Ierland te bemachtigen. Toch was het Brigid nooit om te doen aanzien te verkrijgen. Ze had juist een eindeloos geduld en heel veel compassie met de arme mensen om haar heen. Hier zette ze ook haar helende talenten voor in. Deze koninklijke Maria eigenschappen maakten haar voor eeuwig dusdanig geliefd, dat ze de Ierse eretitel Muire na nGael, ofwel ‘Maria van de Kelten’, heeft gekregen en op steeds meer afbeeldingen een blauwe mantel met goudkleurig onderjurk draagt.
Feiten of fabels?
Wie of wat Brigid dus is geweest, is niet meer te achterhalen. Bij de kerstening van Ierland versmelten de verhalen van de godin Bríg en de historische Brigid zich tot een onontwarbare kluwen van feiten en fabels. Fantasie en folklore krijgen in de loop van de tijd de overhand, waardoor het ‘echte’ verhaal van Brigid – als dat al bestaat – steeds onwaarschijnlijker is gaan klinken. Toch zijn lang niet alle oude gebruiken rondom haar persoon verdwenen. Op het Ierse platteland is het bijvoorbeeld nog steeds de gewoonte om op 1 februari een Saint Brigid’s Cross (een strokruis) te maken. Dit kruis hangt een jaar lang boven de voordeur (of in pubs boven de bar; dat is het mooie van Ierland) ter bescherming van huis en haard.
Bovendien brengt Brigid samen met haar witte koe een persoonlijk bezoekje aan iedereen die de moeite neemt om haar feestdag te vieren. Om de heilige in stijl te verwelkomen, wordt er op de vooravond van haar feestdag haverbrood en boter op de vensterbank klaargezet, plus een korenschoof voor haar witte koe. ’s Ochtends weet natuurlijk niemand wie er het meeste baat bij heeft gehad: Brigid en haar koe, of de katten en muizen.
Sint Brigid in Nederland
Noorbeek: Ook in Nederland zijn tot op de dag van vandaag oeroude gebruiken te vinden rondom Brigid, vooral in de katholieke agrarische gemeenschappen van Brabant en Limburg. Devotiebeeldjes van Brigid – vaak met een staf in haar hand en een koe aan haar voeten – sieren boerderijgevels beneden de rivieren. Kerken, herbergen, schutterijen, fanfares en andere verenigingen dragen Brigids naam, in Brabant verbasterd tot Brigida en in Zuid-Limburg tot Briej.
St Brigida Bron in Noorbeek Limburg
Noorbeek St Brigida Bron: Op een verticale stang in het rondboog-poortje, het restant van een hek, is een tekst aangebracht: ‘Santa Brigida – bit voor ons – K.N. 1858’. Aan de pilaar (uit 1909) zat vroeger een pomp waarmee het water naar boven kon worden gehaald. Een bekading en een wassteiger zijn nog aanwezig.
– Het huis (nr. 3) direct achter de bron heeft tegen de voorgevel een modern reliëf van Brigida en een aan haar voeten liggend rund, omstreeks 1980 gemaakt door Jef Courtens uit Maastricht.
In de Sint-Brigidakapel zou er een Relikwie, een stukje van de schedel van Brigid, aanwezig zijn. Op de website ‘Bedevaarten in Nederland’ staat hierover het volgende geschreven: In 1818 stond er een reliekhouder in de kapel; deze is reeds lang niet meer in het bezit van de parochie; over reliek, vorm en ouderdom is verder niets bekend. – Een reliekpartikel van Brigida (‘S. Brigida V.’) is geplaatst in een zilveren theca (⊘ 3 cm) die weer in een houder met handgreep (⊘ 6,5 cm) is geplaatst. Het kerkgebouw ligt op een kerkheuvel met eromheen een kerkhof. Ze worden omgeven door een mergelstenen keermuur. Aan de oostzijde van de kerk ligt de Brigidakapel. Op het kerkhof liggen 25 stenen grafkruisen uit de periode 1608-1765.
Ook vindt er jaarlijks een Brigida-bedevaart plaats, evenals te Middelaar bij Mook aan de Maas, ook in Limburg. In Noorbeek vinden er ieder jaar unieke festiviteiten plaats rondom de heilige. Zo wordt er op de tweede zaterdag na Pasen een grote dennenboom omgehakt en feestelijk met een stoet opgetuigde paarden naar de plaatselijke kapel van Brigid gebracht. Daar wordt de boom overeind gezet door getrouwde mannen van de Jonkheid Sancta Brigida – een gebruik dat doet denken aan het planten van een meiboom.
De Den van Noorbeek heeft echter een heel eigen verhaal. De traditie ontstond in 1634, toen er veepest heerste in Zuid-Limburg. Dorpelingen uit Noorbeek smeekten Brigid in hun gebeden om het dorp te behoeden voor rampspoed. Als teken van dankbaarheid zou er ieder jaar een den uit het bos worden gehaald om haar kapel te sieren. Het gebruik vindt al bijna 400 jaar plaats, met als opvallend gegeven dat Noorbeek al die tijd is vrijgebleven van veepest – of de tegenwoordig minstens zo gevreesde gekke koeienziekte. Bron: https://welcomewiseoak.wordpress.com/2015/01/31/sint-brigid/
Ommen: Zo is Sint Brigid ook opgenomen in het Gemeentewapen van Ommen. Dit stamt reeds uit de 14e eeuw.
De heilige is St. Brigida van Kildare, de patrones van Ierland.
Ommen: Ook staat er in Ommen, aan de een Sint Brigittakerk vernoemd naar de Ierse heilige. De Brigitta is het oudste gebouw van Ommen en werd in een document uit 1238 voor het eerst genoemd. De kerk zou stammen uit 1150. Waarschijnlijk was de kerk die er in 1330 stond met stenen gebouwd, omdat Ommen toen in brand gestoken is en een houten kerk vrijwel zeker zou zijn verbrand. Na een brand in 1624 is de kerk, op een deel van de muren na, verwoest en heropgebouwd. De huidige toren is in 1857 aangebracht. De Brigitta was van oorsprong een rooms-katholieke kerk, het is niet bekend wanneer de kerk overgenomen is door de Nederlands Hervormden, alleen dat dit na 1587 moet zijn gebeurd.
De Sint Brigittakerk, Kerkplein in Ommen, stamt uit het jaar 1150
Geldrop: In de 14e eeuw werd in Geldrop een dorpskerk gebouwd, op de plaats van de huidige Sint-Brigidakerk. Deze kwam in 1648 in handen van de hervormden, die met te weinigen waren om de kerk te onderhouden. De katholieke godsdienst werd onderhouden door de Duitse Orde te Gemert en door de Franciscanen uit Weert, gebieden waar katholieke godsdienstoefeningen mochten worden gehouden. In 1671 bouwden de katholieken een schuurkerk op het terrein van het kasteel. Ondanks teruggaaf van de oude kerk aan de katholieken in 1798 bleef de schuurkerk tot 1823 in gebruik. In 1849 werd in de oude kerk een Vollebregt orgel geplaatst. Eind 19e eeuw wilde men de kerk afbreken, met behoud van de toren. Deze werd na een storm in 1887 echter zo zwaar beschadigd, dat ze eveneens werd gesloopt. In 1891 werd de nieuwe en huidige
Sint-Brigidakerk ingezegend